Bloq

Domain nədir? Domain və ya domain adı istifadəçilərin sayta müraciət etdikləri zaman daxil edəcəkləri resursun ünvanına deyilir. Domain veb saytların internetdəki adı və adresidir. Bu adres olmadan internet istifadəçiləri veb saytlara girə bilməzlər. Domen İP adresi adlanan kompüterlərin birbirini tanıması üçün istifadə olunan nömrələmə sisteminin bəsitləşidirilmiş və kəlimələr ilə ifadə edilən formasıdır. Veb saytları ziyarət etmək istəyənlərin ip adresləri bilmələri çətin olacağı üçün domen alaraq sayt daha asan yadda qalan bir hala gətirilir. Domain internet üzərində kəlimələrin ya da rəqəmlərin qeydiyyat edildiyi adlardır. Web saytlarının adlarının olması yəni adreslərinin olması məcburidir. Domain olmazsa web saytları sadəcə İP adresləri üzərindən işləyə bilər. Domain internet mühitində yerləşdirilmiş hər hansı bir resursun qısa formada təsvirində istifadə olunur. Bunu belə təsvir edə bilərik ki, internetin hər hansı bir səhifəsində yerləşdirilmiş veb resursunu tapmaq üçün biz mütləq onun İP ünvanını bilməliyik. İnternetə bağlı olan hər bir kompüterin İP ünvanı mövcuddur. Bunu telefon şəbəkəsinə bənzədə bilərik. Necə ki, mobil telefon şəbəkəsinə bağlı olan mobil qurğusunun hökmən bir nömrəsi vardır, eləcədə hər bir server, hər bir kompüter şəbəkəyə bağlıdırsa  onun bir İP nömrəsi vardır. Amma hər hansı bir abonentə zəng vurmaq üçün biz onun nömrəsini yaddaşda saxlamırıq. Belə ki, bizim telefonda ünvan dəftərçəsi var və biz orada abonentin adını da yazmış oluruq. Biz adla tapıb, istədiyimiz adama zəng vura bilərik. Həmin qaydada domain adıda serverin İP-nə bağlı olan bir addır və həmin ada müraciət etdiyimiz zaman serverə qoşulur və sayta, veb resursa aid olan fayllar görünür.  Browzerin ünvan sətirində domain adı yazıldığı zaman bizə lazım olan saytı çağırmış oluruq. Domenlər ən az 1 ən çox 10 il arasında alına bilir. Ən az 2 ən çox 63 simvoldan ibarət ola bilər. Hərf, rəqəm və - işarəsi domainlərdə istifadə edilmir. Beynəlxalq razılaşmaya əsasən, hər bir ölkəyə saytın müəyyən dövlətə aidiyyatını bildirən birinci səviyyəli domen adı verilmişdir : .az, .ru, .by, .uk, .ua, .fr və s. Həmçinin saytın fəaliyyət istiqaməti ilə bağlı olan bir sıra birinci səviyyəli domen mövcuddur: .gov — dövlət, .com — kommersiya, .edu — təhsil və digərləri. İkinci səviyyəli domain saytın adından ibarətdir. Domen almaq üçün səlahiyyətli təşkilata, domen registratoruna müraciət etmək lazımdır. DOMEN GENİŞLƏNMƏSİ NƏ MƏNA İFADƏ EDİR? com – kommersiya təşkilatları org – qeyri- kommersiya təşkilatları edu – təhsil müəssisələri biz – sahibkarlıq fəaliyyəti gov – dövlət və yerli özünü idarə orqanları info – kütləvi informasiya vasitələri name – fiziki şəxslər net – İnternet şəbəkəsinin inkişafında iştirak edən təşkilatlar və layihələr üçün. .com İLƏ .az ARASINDA NƏ FƏRQ VAR? .com beynəlxalq bir domen uzantısıdır. .az isə Azərbaycan üçün nəzərdə tutulub.

Web sayt nədir? Hər hansı bir müəssəsinin kimliyinin əks etdirilməsi və təqdimat fəaliyyətlərinin reallaşması məqsədi ilə milli və beynəlxalq şəbəkə mühitində nəşr olunan online sistemlərə web sayt (və ya veb səhifəsi) deyilir. Web sayt , internet üçün nəzərdə tutulmuş, ən azı bir hiperkeçidə malik olan, xüsusi format olunmuş və özündə mətn (text), qrafika (graphic), istinadları (hyperlink) və animasiyaları (animation) göstərən sənəddir. Veb sayt yalnız internet üzərində işləyən bir servisdir. Hər bir sayt ən azı bir serverdə yerləşdirilmiş faylların bir-biri ilə əlaqələndirilməsindən yaradılmış bir qovluqdur. Saytlara internet şəbəkəsi vasitəsilə baxmaq imkanı yaradılır və beləliklə informasiya yayımı qat-qat asanlaşdırılmış olur.   Dinamiklik və interaktivlik artırıldıqca saytlar virtual ofis, media mərkəz, onlayn mağaza kimi bir çox funksiyaları özündə cəmləməyə başladı. Müasir həyatımızda demək olar ki, nə qədər biznes növü varsa o qədər də sayt var. İndi təkcə hər bir şirkət deyil, hər kəs özünün personal saytının (blog) olmasına çalışır. Saytlar informasiya mübadiləsində yeni, eyni zamanda əvəz olunmaz texnologiyaya çevrilmişdir. Çünki sayt üçün şirkət və ya insandan fərqli olaraq istirahət etmək lazım deyil. Saytları internet üzərindən həftənin 7 günü 24 saat fasiləsiz olaraq ziyarət etmək mümkündür. Eyni zamanda mağaza, ofis, satıcı və katibə kimi saymaqla bitməyən bir çox funksiyaları yerinə yetirərkən bir dəfə düzgün hazırlanmış iş sayəsində illərlə səhvsiz çalışma bacarığı vardır. Web sayt nədir? sualı daha çox onlayn dünya ilə yeni tanış olan şəxslərin internetdə axtarış etdiyi mövzulardandır.   Bütün bu üstünlüklərə baxmayaraq hazırlanması və işlədilməsi qat-qat az maliyyə dəstəyi tələb edir ki, bu da saytları hər kəs üçün əlçatan bir alətə çevirir. Bundan əlavə veb sayt ən səmərəli və asan reklam növüdür. Sayt sizin şirkətinizin və ya biznesinizin bütün dünyaya çıxışını təmin edir. Web sayt sizin həm peşəkarlığınızın həmdə biznesinizin göstəricisidir.   Web saytların növləri   Veb səhifələr 2 cür olurlar:      Statik   Dinamik   *Statik veb səhifələr "təmiz" HTML teqlərindən ibarət olurlar.   *Dinamik veb səhifələrdə aktiv kodlardan istifadə edilir: RNR, ASR, SSI... və s.   Statik Veb səhifələrdə səhifə brauzerə göndərilməzdən öncə göstərilən tarix hər dəfə veb master tərəfindən dəyişdirilirsə, dinamik veb səhifələrdə tarix veb serverdə avtomatik dəyişilir. Web sayt nədir? mövzusunda diqqət edilməli olan bir digər amil isə, veb saytın bütün səhifələri ümumi struktura və quruluşa malik olmalıdırlar.   Veb səhifəyə daxil olan əsas elementlər:   *Səhifənin başlığı (banner);   *Naviqasiya elementləri (menyu) – bir səhifədən digərinə keçmək üçün istifadə olunur;   *Qrafik təsvirlər;   *Mətn blokları.   Veb sayt– HTTP/HTTPS protokolları vasitəsilə İnternetdə müraciət etmək mümkün olan, eyni mövzulu veb səhifələrin yığımıdır. Veb saytların ümumi yığımı Ümumdünya hörümçək torunu (World Wide Web ----www.) yaradır.    Veb saytların səhifələri ümumi domen ünvan altında birləşmiş olurlar və eyni məntiqi struktura malikdirlər. Veb sayt anlayışı hostinq, server, provayder, domen, şəbəkə və s. anlayışlarla sıx bağlıdır. İnternet texnologiyaları inkişaf etdikcə bir serverdə (kompüterdə) çoxlu sayda domen və veb saytlar yerləşdirmək mümkündür.   Ümumdünya hörümçək toru virtual aləmdə hörümçək şəbəkələri kimi bir-biri ilə əlaqəli səhifələrdən, İnternet üzərində işləyən və "www" ilə başlayan ünvanlardakı səhifələrin göstərilməsini təmin edən servisdir.   Web sayt nədir? Dünyada ilk veb sayt 6 avqust 1991-ci ildə Tim Barners-Li (Tim Burners-Lee) tərəfindən yaradılmışdır. Həmin saytda o, World Wide Web (WWW) yeni texnologiyası haqqında ümumi anlayış verərək, URL ünvanlaşma sistemi və HTML dili haqqında danışır. Həmin saytda veb serverlərin və veb brauzerlərin qurulması və işi ilə bağlı da informasiya verilirdi. Həmin sayt dünyada ilk İnternet-kataloqdur. Belə ki, Tim Barners-Li burada digər saytlara keçidlərin siyahısını da göstərdi.   Tim Barners-Li hesab edirdi ki, hipermətnlərdən istifadə etməklə şəbəkələrdə informasiya mübadiləsini çox sürətlə və effektiv aparmaq mümkündür. Bu ideyanı həyata keçirmək üçün o, hələ 1980-cı ildə Enquire proqram təminatını yaratdı. 1991-ci ildə CERN-də WWW standartı təsdiq olundu. Tim Barners-Li veb-texnologiyasının – HTTP, URI/URL və HTML atası hesab edilir.   Veb səhifələr üçün proqramlaşdırma dilləri   *HTML (HiperText Markup Language) çox tanınmış, sadə bir dil olmaqla, mətnin formatlaşdırılması, şəkillərin əlavə olunması, şiriftlərin və rənglərin verilməsi, istinadların və cədvəllərin tərtib olunması kimi elementar əmrlərə malikdir. Çox WEB- səhifələr HTML- də və onun genişləndirilmiş variantlarında yazılmışdır.   *PERL dili 1980-cı illərdə işlənib hazırlandı. O, böyük mətn fayllarının effektiv emal olunması, mətn hesabatlarının generasiya olunması və məsələlərin idarə olunması vasitəsi kimi yaradılmışdı. Onun sətrlərlə, massivlərlə işləmək funksiyaları, verilənlərin çevrilməsi vasitələri, sistem informasiya ilə işləmək imkanları da çox genişdir.   *PHP- dinamik veb səhifələr yaratmaq üçün nəzərdə tutulmuş bir skriptləşdirmə dilidir. 1994-cü ildə Rasmus Lerdorf CGI alətlərini yazmağa başladı və daha sonra 1995-ci ildə onları mükəmməlləşdirərək PHP dilini ortaya çıxartdı. Əksər hallarda PHP, Linux əməliyyat sistemi, MySQL məlumatlar bazası və Apache veb serveri qısa olaraq LAMP kimi (Linux, Apache, MySQL, PHP) yazılır. Web sayt nədir? və veb saytla bağlı daha bir çox mövzuda ətraflı məlumatı WebCoder.az saytında tapa bilərsiniz.   Keyfiyyətli bir veb saytda mütləq olmalı olan bir neçə amili nəzərdən keçirək.   1) Təmiz və Peşəkar Dizayn   Veb saytınız sizinlə müştəriləriniz arasında ünsiyyət vasitəsidir. İstifadəçilər veb saytınız vasitəsilə sizin və ya müəssisıniz barəsində ilk təəssüratlarını alırlar. Saytınız maraqlı bir şəkildə tərtib edilərsə, qarşı tərəfdə peşəkarlıq hissi yarada bilərsiniz. Əks halda, saytınızın dizaynı pis olarsa (narahatlıq verən rənglər, keyfiyyətsiz görüntü və s.) bundan iş kimliyiniz də zərər çəkəcək. Dizayn hissəsində diqqət çəkəcəyiniz ilk şey, ardıcıl və sadə dizaynlardan istifadə etmənizdir. Qarışıq və göz yoran dizaynlar həm istifadəçini çaşdıracaq, həm də saytınızın axtarış həcminin azalmasına səbəb olacaq. Sadə, lakin təəccüblü rənglər seçərək xoş bir rəng sxemi yarada bilərsiniz. Webcoder.az saytında yerləşdirilən Web sayt nədir? blogumuzu oxuyaraq saytınız üçün ən vacib amillər barəsində məlumat əldə edə bilərsiniz.   2) Mobil Cihazlara Uyğunluq   Bilməlisiniz ki, müasir dövrdə mobil cihazlara uyğun olmayan bir saytla rastlaşmaq çox çətindir. Mobil veb saytların üstünlük təşkil etdiyi rəqəmsal dünyada, mobil cihazlara uyğunlaşa bilməyən saytlar həm müştəri itkisinə, həm də məğlubiyyətə səbəb olacaq. Mobil uyğunluğu olmayan saytlar yalnız müştəriləriniz üçün deyil, həm də axtarış sistemləri üçün mənfi olaraq qəbul edilir. Mobil cihazlarla uyğun bir veb saytın asanlıqla axtarış sistemləri tərəfindən indeksləndiyini də qeyd etmək lazımdır. Kim heç bir cihazda əla görünən mükəmməl bir veb saytına sahib olmaq istəməz ki?     3) İstifadəçi Yönümlü Olmaq və Məntiqi Ardıcıllıq   İnternetdən və veb saytınızdan istifadə edənlərin potensial müştəriləriniz və ya istifadəçiləriniz olduğunu nəzərə alsaq, veb saytınızın istifadəçi yönümlü olması danılmaz bir həqiqətdir. Yalnız müştəriləriniz və ya istifadəçiləriniz üçün deyil, həm də saytınızı asanlıqla idarə etməyiniz üçün istifadəçi yönümlü və məntiqi olaraq hazırlanmış bir sayta sahib olmalısınız. Qısacası saytda gəzmək və saytdan istifadə etmək son dərəcə asan olmalıdır. Web sayt nədir? mövzusunda diqqət edilməli bir digər amil isə veb saytınızın kənar təhlükələrə qarşı təhlükəsiz olmasıdır. Müvafiq məlumatları əldə etmək və ya müvafiq səhifələrdə gəzmək üçün sadə əməliyyatlar aparılmalıdır. Saytda naviqasiya intuitiv olmalıdır. Sayt məlumatlarının saytda asanlıqla görünməsini təmin etmək üçün diqqətli olmaq lazımdır. Saytınızda istifadəçinin hal-hazırda hansı səhifədə olduğu, hansı xidmət və ya məhsulları incələdiyi və qarşı tərəfin sizinlə necə əlaqə quracağınız aydın olmalıdır.     4) Veb Saytınızın Sürəti Virtual dünyada bir xidmət almaq istədiyiniz zaman, bu xidmətə ən qısa zamanda çatmağı hədəfləyirsiniz. Bu, veb saytınızı ziyarət edən insanlara da aiddir. Saytın ən qısa zamanda açılması istifadəçilərin xidmətə və ya məhsula eyni sürətlə çatması deməkdir. İstifadəçilər məhsul səhifəsinə və ya xidmət səhifəsinə daxil olmaqda çətinlik çəkirlərsə və uzun müddət gözləmələri lazımdırsa bu zaman tezliklə o saytı tərk edəcəklər. Saytınızın açılma sürəti və ya səhifələr arasındakı açılış sürəti mümkün olan minimum vaxta endirilməlidir. Daha sürətli veb saytlar üçün CDN Xidmətindən istifadə edə bilərsiniz.     5) Aktual Qalmaq   Veb saytınızın köhnə bir kodlaşdırma infrastrukturu varsa, inkişafdan uzaq qalırsınız. İnkişafdan uzaq olmaq müştərilərdən və istifadəçilərdən uzaqlaşmaq deməkdir. HTML5 və CSS3 kimi texnologiyalardan istifadə edilərək hazırlanan veb saytlar üçün daha çox optimizasiya işləri görülməli və yeniliklər izlənilməlidir. Web sayt nədir? mövzusuna diqqət yetirərək  və mövcud texnologiya elementlərini izləyərək veb saytınızı buna uyğun olaraq yenidən dizayn edə və redaktə edə bilərsiniz.

Korporativ üslub nədir? Hər hansı bir şirkətin (firmanın) ticari quruluşunun, onun məhsul və ya xidmətinin seçilmə və yaddaqalma strategiyasını, gücünü göstərən, strukturunu ifadə edən vizual, yazılı, səsli məhsullardan ibarət üslubdur. Şirkətin (firmanın) kimliyinin əks olunması, özünütanıtma mexanizmini (ilk təəssüratı) davam etdirən nümayəndəsidir. İnkişaf edən iqtisadi mühitdə sizi rəqiblərinizdən fərqləndirən və hədəf kütlənizi təmin edən işlərin hamısını korporativ üslub fəaliyyəti olaraq adlandıra bilərik. Korporativ üslub məhsulları Vizitkart Buklet, Flayer Kataloq Zərf  Blank Faktura Afişa Fayl, CD  Promo məhsullar Korporativ geyim və aksessuarlar Fərdi təqdimat kartları

Reklam nədir? — Reklam insanların hər hansı bir məhsulu almağına, xidmətdən istifadə etməyinə və ya hər hansı bir siyasi namizədi və ya onun ideyasını dəstəkləməsinə təsir etməkdə istifadə olunan məlumatlandırma vasitəsidir.   Reklam qəzet, internet, radio, bilbord və s. kimi vasitələrlə ötürülə bilər. Bir qayda olaraq reklam məhsulun və ya xidmətin adı və bu məhsul və ya xidmətin alıcıya necə faydalı olacağı barədə məlumatları özündə əks etdirir. Reklam bir çox hallarda potensial alıcıları hər hansı bir markanın məhsul və ya xidmətlərindən istifadə etməyə inandırmağa cəhd göstərir. Müasir reklam kütləvi istehalın artdığı XIX əsrin sonu və XX əsrin əvvəllərində inkişaf etmişdir.   Ticarət məqsədli reklamverənlər öz məhsul və ya xidmətlərinin istehlakını, məhsulun təsvirini və ya adını özündə ehtiva etməklə istehlakçının yaddaşında məhsulun müvafiq xüsusiyyətləri ilə brend arasında əlaqə yaratmağa yönəldilmiş brendləşdirmə yolu ilə artırmağa çalışırlar. Reklam məlumatları ənənəvi qəzet, jurnal, radio, televiziya, bilbord kimi vasitələr də daxil olmaqla, bir çox müxtəlif informasiya vasitələri ilə çatdırıla bilər. Reklam şirkət və ya təşkilat adından reklam agentliyi tərəfindən də yerləşdirilə bilər.   Reklama vəsait xərcləyən müxtəlif təşkilatlar yalnız istehlakçılar üçün nəzərdə tutulan məhsul və ya xidmətləri deyil, həm də siyasi partiyaları, dini təşkilatları və dövlət agentliklərini də təbliğ edə bilərlər.   Reklam xərcləri son illərdə artmaqdadır. 2007-ci ildə reklam xərcləri ABŞ-da 150 milyon dünya miqyasında isə 385 milyon ABŞ dolları olaraq hesablanmışdır və sonuncunun 2016-cı ildə 450 milyon dolları aşacağı gözlənilir. Hazırda bir çox insanlar daha ucuz, lakin eyni zamanda daha effektli reklam metodları axtarmaqdadır. Nisbətən daha ucuz olan reklam növlərinə direkt marketinq və təşviqedici reklam məhsullarını aid etmək olar. Direkt marketinq hansısa tədbirlərdə və ya sadəcə kampaniyanın tərkib hissəsi olaraq, təşviqedici reklam məhsullarının da verilə bilindiyi insanlara üzbəüz, birbaşa təsiri nəzərdə tutan bir vasitədir. Təşviqedici reklam məhsulları bir qayda olaraq kütləvi şəkildə satın alındığından daha ucuz bir üsuldur. Direkt marketinqlə birlikdə təşviqedici reklam məhsulları kiçik vəsaitlə olduqca effektli bir marketinq kampaniyası təmin edir.

Texnologiya inkişafları nəticəsində artan rabitə vasitələrinin gün keçdikcə çeşitlənməsi və yayılması bərabərində ünsiyyət atəşi anlayışını gətirdi. Olan müştərilərini qoruya bilmək, müştəri potensialını artırmaq, markanın tanınmasını artırmaq və istehlakçıların zehinində müsbət mövqelər meydana gətirməyi məqsəd qoyan markalar, reklam ünsiyyəti atəşinə məruz qalan istehlakçılarına ən sürətli yoldan və ən təsirli şəkildə çatmanın yollarını axtarmağa başladı. Bu da reklamda necə fərqlilik yaradılır suallarını ortaya çıxardı. Bu məqaləmizdəseçilən reklam nədir? Necə yaradılır? Suallarının cavablarını axtarmağa çalışacağıq.2013-ci ildə təhsil düşərgəsi çərçivəsində dinləmə şansı tapdığım Haluk Sicimoğlu '' Case for Creativity "başlığı altında yaradıcılığı Türkiyənin ən əfsanə reklamlarını ələ alaraq izah etmişdi. Söhbətinə fərq yaratma missiyası içərisindəki sektorun monotonluqdan sıyrılmasını məqsəd qoyan bir işdən danışaraq başladı. Araşdırmaya ilk olaraq hər kəsin xatırladığı 50 reklamlık bir siyahı yaradılaraq başlanıb. Türkiyə daxilində 500 adamla görüşülüb  və insanlar 50 reklam arasından bəyəndiklərini seçiblər. Son olaraq ortaya əfsanə 20 reklam çıxıb. Daha sonra bu seçilən əfsanə 20 reklam müəyyən çərçivədə araşdırılıb.Ortaya reklamda fərq yaratmanızı təmin edəcək bu nəticələr çıxıb: Səmimiyyət Təsiredici şüar Cəsarət Reallıq Musiqi Həssaslıq Reklam formalaşdırmaqda müəyyən düsturların olduğuna inanmasaq da bəzi duyğuların illər keçsə də dəyişmədiyini və insanlara təsirini görə bilərik.

Ümumiyyətlə reklam ünsiyyəti və ya ünsiyyətin olduğu yerdə özümüzü çox ifadə etmə istəyimiz var. Beləliklə daha çox məsələnin aydın olacağı zənn edilir. Hələ qarşıdakı şəxs danışarkən, fikrimizdə nə söyləyəcəyimizi hazırlayıb, qarşımızdakını az dinləyirik. Üstəlik daha çox seçilmiş sözlərlə qarşı tərəfdəkini çətin vəziyyətdə qoyuruq... Ünsiyyət qaydası necə olmalıdır? Dinlə> anla> şərh et> danış. Bu qayda nə qədər sadə görünsə də xarakterimiz və ya başqa səbələr buna imkan verməyə bilər. Qulaqdan qulağa dolaşan söhbətlərdə, ilk adama deyilənlə, ən son adamdan çıxan mənanın fərqli olma ehtimalının yüksək olması insani hisslərimizin fərqliliyindən yaranır. Bu gün vizual ünsiyyətdə nələr var? Ən çox sosial şəbəkələr var. Ən çox, oxunan ünsiyyət var. Gələk indiki insanın kütləvi ünsiyyətdə ən çox hara baxdığına; – WhatsApp – Twitter – Facebook (istifadəci sayı bir milyardı keçib) – Online xəbər portalları -Qəzet/Jurnal -Kitab -Televiziya -Radio İstər yeni texnologiyalar, istər əvvəllər az sayda istifadə edilən informasiya vasitələri olsun, insanlığın xidmətinə nə qədər çox alternativ təqdim edilirsə bir o qədər də ünsiyyətin zəiflədiyini görürük. Həm müşahidələrimiz, həm də insan psixologiyasına baxdığımızda, nə qədər az ünsiyyət diliylə izah edə bilsək o qədər yaxşı olduğunu görürük.Burdan yola çıxsaq, reklam və marketinq ünsiyyətinin olduğu yerlərdə daha çox şey izah edəcək yaradıcı həllər tapılması lazımdır.